गैडाकोट । मौलाकाली सामुदायिक वनको २३ औँ वार्षिक साधारण सभा सम्पन्न भएको छ । शनिबार होटल ताजमहल एभरेस्टको सभाहलमा भएको कार्यक्रममा उपभोक्ता सदस्यहरूको उल्लेख्य उपस्थितिसहित वनको छनोट प्रणालीमा आधारित रहेर आगामी १० वर्षे कार्ययोजना सर्वसम्मत रुपमा पास भएको छ । वनले अब छनोट प्रणालीमा रहेर १० वटा प्लट मध्ये पालैपालो उपभोक्ताको आवश्यकता अनुसारका काठदाउरा बिक्री वितरण गर्ने भएको छ ।  

कार्यक्रममा गैंडाकोट नगरपालिकाका नगरप्रमुख मदनभक्त अधिकारीले अब जंगलमा नयाँ बिरुवाहरू रोपेनौ भने जंगल नाश भएर जाने बताउनुभयो । नगरप्रमुख अधिकारीले भन्नुभयो, “जंगलमा बर,पिपल, आँप, बेलौती, जामुनो, सुन्तला, अमला जस्ता फल दिने बिरुवाहरू रोपेनौ भने बाँदरले पनि हामीलाई सताएर हाम्रो बालीनाली नाश गर्ने गर्छ । त्यसको रोकथामको लागि पनि हामीले फलफुलका बिरुवा रोप्न आवश्यक रहेको छ । उहाँले भन्नुभयो “चुरे दोहन भएर, रुखहरू काटेर, चुरे विनाश भयो, पानीका मुहान सुक्न थाले र पानी आउन पनि बन्द भयो, हामी हाम्रो जीवन र प्रकृति बचाउनका लागि पनि रुखहरू जोगाउनु पर्छ र रुखहरू रोप्न पर्छ । 

गैडाकोट वडा नम्बर १ का वडा अध्यक्ष सुरेन्द्रप्रसाद रेग्मीले नीति तथा कार्यक्रमहरू बनाउदा वडा सँग समन्वय र सहकार्य गरेर वनको योजना बनाएको बताउनुभयो । वडाअध्यक्ष रेग्मीले भन्नुभयो ,“सामुदायिक विकासमा नगरपालिकाले कमसेकम १०% लगानी गर्नुपर्छ भनेको छ तर समूहले १०% भन्दा बढी लगानी सामुदायिक विकासमा गरेको छ ।

 

सबडिभिजन वन कार्यालय गैडाकोटका प्रमुख सन्तोष मिश्रले वन अब वयस्क भइसकेको छ, अब संरक्षणमुखी भन्दा पनि उत्पादनमुखी उद्यम विकासमा काम गर्नुपर्ने बताउनुभयो । उहाँले शिक्षा, खेलकुद, सामाजिक विकास, सिँचाइमा काम गरिसक्नुभएको हुँदा अब उद्यम विकासमा लाग्न सुझाव दिनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “यो वनमा धेरै कुकाठ रहेका छन् । मौलाकाली सामुदायिक वनले गैंडाकोटमा २३ वटा सामाजिक सामुदायिक वन रहेका छन् उनीहरूलाई लिडिङ गरेर एउटा ठूलो उद्यम बिजनेस प्लान गरेर लाग्नुभयो भने धेरै सम्भावना रहेको छ । डिभिजन वनले पनि सहयोग गर्ने बताउनुभयो ।

सामुदायिक वन उपभोक्ता महासंघ केन्द्रीय सदस्य कमल पराजुलीले सामुदायिक वन गरिबी न्यूनीकरणका लागि जीविकोपार्जनसँग जोडियो भने संस्थाको कामकोे मुल्यांकन हुने बताउनुभयो । उहाँले कार्यक्रम गर्दा तालिमका लागि तालिम नभएर हामीले गरेका तालिमले कमसेकम दुई,चार जना भन्दा बढीले जीविकोपार्जन गर्न सक्ने कार्यक्रम ल्याउन आग्रह गर्नुभयो ।

सामुदायिक वन उपभोक्ता महासँघ गण्डकी प्रदेश उपाध्यक्ष खगराज सापकोटाले समूहले एउटा सबल र सक्षम तरिकाले आफ्ना गतिविधिहरू उपभोक्ता सदस्यहरुको हितमा गरेको बताउनुभयो ।

समूहका अध्यक्ष हरिप्रसाद सापकोटाले वनमा हाम्रो भन्दा पनि पूर्व अध्यक्ष लगायत समितिको खटाइले गर्दा वन यहाँसम्म आएको र नवलपुर तथा गण्डकी प्रदेशमै चिनाउन सफल भएको बताउनुभयो। 
अध्यक्ष सापकोटाले साना सिंचाई योजना अन्तर्गत बोरिङ, पाइपलाइन सहयोग गरी कृषक वर्गलाई प्रोत्साहन, उन्नत बिउबिजन र प्राविधिक सहयोग उपलब्ध गराउँदै आएको बताउनुभयो। बनले आगामी दिनमा महिला सशक्तिकरणका कार्यक्रमहरू अन्तर्गत दुना, टपरी तयार गर्ने घरेलु उद्योग बायोग्यास कार्यलाई अगाडि बढाउने बताउनुभयो ।

कार्यक्रममा समूहका सचिव इन्दिरा शर्माले प्रगति प्रतिवेदन प्रस्तुत गर्दै वन संरक्षण, सम्बर्धन तथा विकासका कार्यक्रमहरू, वन पैदावार सदुपयोग, त्यस्तै संस्थागत विकास कार्यक्रम, सामुदायिक विकास, प्रशासनिक तथा कार्यालय सञ्चालन सम्बन्धि काम गदै आएको बताउनुभयो । सचिव शर्माले वन डढेलो नियन्त्रणका लागि समिति,उपसमिति,सदस्य साथै उपभोक्ता सदस्यहरूको सहभागितामा वन क्षेत्रभित्र अग्निरेखा सरसफाई कार्य गरी डढेलो नियन्त्रण, पर्यावरण संरक्षण गरेको बताउनुभयो । 

 

त्यस्तै समूहको आर्थिक प्रतिवेदन प्रस्तुत गर्दै कोषाध्यक्ष धना पौडेलले आर्थिक वर्ष ०८१÷०८२ को आय–व्यय विवरण र प्रस्तावित आम्दानी–खर्च प्रस्तुत गर्नु भएको थियो।
लेखा तथा सुपरिवेक्षण समितिको प्रतिवेदन प्रस्तुत गर्दै संयोजक नारायण सुवेदीले  वन समूहले गरेका कामहरूको प्रशंसा गर्दै सुझाव दिनुभएको थियो।  उहाँले आन्तरिक पर्यटन प्रवर्धनका लागि समूहको वन क्षेत्रभित्र उपयुक्त ठाउँको पहिचान गरी जिपलाइन, पुष्पवाटिका, पार्क गराउन सुझाव दिनुभएको थियो। उहाँले वन संरक्षण चोरी निकासी रोकथाम गर्न, वन्यजन्तु संरक्षण गर्न आवश्यक ठाउँ ठाउँमा थप सिसि क्यामेरा व्यवस्थापन गर्न पनि सुझाव दिनुभएको थियो। 

त्यस्तै अनुगमन तथा मूल्यांकन समितिका संयोजक पदमबहादुर गुरुङले वनले गरेका सबल पक्षको चर्चा गर्दै सुझाव दिनुभएको थियो। उहाँले वनसँग आधारित लघु उद्योग सञ्चालन गरी रोजगारी सिर्जना गर्ने र वनबाट खेर गएको अनावश्यक झाडी, स्वत्तरको प्रयोग गर्न सुझाव दिनुभयो । 

कार्यक्रममा धार्मिक सेवा समिति मौलाकालिका मन्दिरका अध्यक्ष शालिकराम सापकोटा, सम्मानित व्यक्ति सर्प उद्धारकर्ता यमलाल भण्डारी, महिला उपभोक्ताको तर्फबाट देवी पोखरेल, पुरुष उपभोक्ताको तर्फबाट बेलबहादुर कार्की, विद्यालयको तर्फबाट नेपाल राष्ट्रिय शमशेर आदर्श मावि व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष कविराज आचार्य, छिमेकी सामुदायिक वनको तर्फबाट जय श्री सामुदायिक वनका अध्यक्ष भीमबहादुर कुमाल, सामुदायिक वन उपभोक्ता महासँघ नवलपुर अध्यक्ष मना भण्डारी लगायतले शुभकामना मन्तव्य राख्नुभएको थियो। 

समूहका उपाध्यक्ष भगवान घिमिरेले स्वागत मन्तव्य राख्नुभएको कार्यक्रमको सहजीकरण सचिव इन्दिरा शर्माले गर्नुभएको थियो। साधारण सभा कार्यक्रममा वनका पूर्व पदाधिकारी तथा विशिष्ट व्यक्तिहरूलाई सम्मान समेत गरिएको कार्यलय सचिव अर्जुन सापकोटाले जानकारि दिनुभयो। 
कार्यक्रममा आफ्ना सदस्यहरूको लागि करेसाबारी प्रवर्धन अन्तर्गत बिउबिजन पनि वितरण गरिएको थियो । बिउबिजन बाट सदस्यले करेसाबारीमा उत्पादन गरेर बिषाधि रहित ताजा तरकारि उपभोग गर्न प्रोत्साहन गरिएको थियो ।